Bach: Kantate BWV 22 Jesus nahm zu sich die Zwölfe (Breitkopf)

Bladmuziek van Johann Sebastian Bach Kantate BWV 22 Jesus nahm zu sich die Zwölfe uitgegeven door Edition Breitkopf & Hartel, uitgeversnummer: EB 7022

Deze cantate schreef Bach als proefstuk. Hij solliciteerde naar de positie van cantor van de Thomaskirche in Leipzig en mocht als onderdeel van de sollicitatieprocedure twee zelfgeschreven cantates uitvoeren. Uitgangspunt voor deze composities was natuurlijk de tekst, die hij vooraf thuis had ontvangen. Bij het componeren zal hij in eerste instantie daarvan zijn uitgegaan. Deskundige denken dat Bach niet heel erg zijn best deed om deze proefcantate extra bijzonder te maken. HIj leverde immers altijd topkwaliteit.

Wel wordt soms beweerd dat Bach bij het componeren bepaalde keuzes maakte om zich aan te sluiten bij de in Leipzig heersende smaak. Dat zou je bijvoorbeeld kunnen zien aan het feit dat hij zich niet te buiten ging aan virtuositeit. Hij wist immers nog niet hoe goed de musici in Leipzig precies zouden zijn. Ook koos Bach misschien bewust voor het vermijden van aria’s waarbij de opening aan het einde wordt herhaald, en van recitatieven met alleen continuobegeleiding. Dit soort da capo-aria’s en secco recitatieven waren gebruikelijk in de opera en een deel van de Leipzigse gemeenteraad was van mening dat kerkmuziek niet doorspekt mocht zijn met frivoliteiten uit de opera.

Dat Bach de tekst altijd voorop stelt, is te zien in het eerste deel. Hij verdeelt de lezing uit het Lucas-evangelie in drieën. Zo introduceert hij achtereenvolgens een verteller, de bas die optreedt als Vox Christi en daarna het hele ensemble, dat de verbaasdheid van de leerlingen verbeeldt in een fuga.