Bach: Kantate BWV 23 Du wahrer Gott und Davids Sohn (Breitkopf)

Bladmuziek van Johann Sebastian Bach Kantate BWV 23 Du wahrer Gott und Davids Sohn uitgegeven door Edition Breitkopf & Hartel, uitgeversnummer: EB 7023

Zonder inleiding stap je hier middenin het verhaal. Het gaat over de genezing van een blinde, die Jezus ontmoet op weg naar Jericho. De blinde roept Jezus om hulp. En Jezus geneest hem. De blinde ziet zijn ware aard, terwijl de omstanders ziende blind zijn. In de bas hoor je de gang naar Jericho. Daarboven klinkt een duet van hobo’s en een duet van sopraan en alt. Twee keer tweestemmigheid dus. De partijen van de hobo’s en die van de zangers imiteren elkaar, ze zijn hetzelfde en toch niet. Dat zou kunnen verwijzen naar Jezus’ twee-eenheid: hij is zowel God als mens (‘wahrer Gott und Davids Sohn’).

Deze cantate bestond eerst maar uit drie delen. Het oorspronkelijke slot was het positieve Aller Augen warten, Herr. Daarin hoor je het optimisme en het vertrouwen van de blinde terug. Het later nog extra toegevoegde slotdeel, de monumentale koraalbewerking Christe du Lamm Gottes, was gebaseerd op een passielied dat iedereen in die tijd kende. Zo wijst Bach vooruit naar de weken die komen gaan: zondag Estomihi is de laatste zondag voor de vasten en de vasten loopt uit in de lijdenstijd.

Dat Bach het Christe du Lamm Gottes pas later toevoegde, betekent overigens niet dat het er met de haren bij is gesleept. Al in het recitatief van de tenor klinkt de melodie van het lied in de hobo. Terwijl de tenor aandacht voor zijn lijden vraagt, als was hij de blinde uit de lezing, verwijst de hobo al naar het lijden van Jezus zelf. Door aan het einde een complete koraalbewerking over hetzelfde lied toe te voegen, trekt Bach die lijn door.

Eigenlijk kun je deze cantate niet los zien van Jesus nahm zu sich die Zwölfe, BWV 22. Samen met Du wahrer Gott und Davids Sohn voerde Bach BWV 22 uit op 5 februari 1723 in Leipzig tijdens een dienst. Beide stukken waren in opdracht van de gemeenteraad geschreven als proefstukken en de auditie maakte deel uit van Bachs sollicitatieprocedure in Leipzig. Zijn muziek beviel goed en uiteindelijk werd hij er dan ook cantor: Am verwichenen Sonntage Vormittage machte der Hochfürstl. Capellmeister zu Cöthen, Mr. Bach, allhier in der Kirchen zu Thomä wegen der bisher noch immer vacant stehenden Cantor-Stelle seine Probe, und ist desselben damahlige Music von allen, welche dergleichen ästimeren, sehr gelobet worden…, zo schreef de krant.